Getuigen van de geschiedenis

Since then, at an uncertain hour, that agony returns; And till my ghastly tale is told, this heart within me burns. Coleridge, The Rime of the Ancient Mariner Als vragen omtrent de waarheid van het vertelde cruciaal zijn voor gevallen van individueel trauma, zoals ik heb gesteld, dan geldt dat nog sterker wanneer sprake is van de trauma’s der geschiedenis. Het telkens weer terugkerende negationisme met betrekking tot de holocaust en andere genociden uit de geschiedenis laat goed zien waar het hier om gaat. We beseffen dat telkens weer duidelijk wanneer we horen over goedbetaalde holocaust-ontkenners die volle zalen trekken op grote universiteiten, of wanneer revisionisten als Nolde of Gruber in de Duitse Historikerstreit verklaren dat als het zo is dat de joden onder de nazi’s hebben geleden, bedacht moet worden dat de nazi’s evenzeer hebben geleden onder de sovjets. ¹ Met andere woorden: het hangt er maar vanaf wie het verhaal vertelt. Het gaat in deze gevallen om de vraag hoe geloofwaardig het geheugen is als historische getuige.